Η μελαγχολία έχει χρώμα

Αλέξης Ακριθάκης             Το μεγάλο ταξίδι 1977

Αλέξης Ακριθάκης Άτιτλο    (μεγεθυμένο τσίκι τσίκι) 1972

Τα έργα του Α. Ακριθάκη έχουν τρελό χρώμα, στα όρια της έκρηξης. Παρόλα αυτά ο άνθρωπος πίσω από τον καλλιτέχνη ήταν άκρως καταθλιπτικός (πεθαίνει από αλκοολισμό (και όχι μόνο), που τον είχε οδηγήσει ο άρρωστος ψυχισμός του). Κάπου στις σημειώσεις του διαβάζουμε: «Το πιο κοντινό είναι ο θάνατος του σκύλου και μια αυτοκτονία που σημαίνει θάρρος για τη ζωή. Ένα καινούργιο έργο που κανείς δε το ξέρει».

Βλέποντας πάλι το έργο του, μου γεννιέται μια τρελή ιδέα: μήπως εξ αιτίας αυτού (του έργου δηλ.) βάθαινε η κατάθλιψή του? Πως? Μα για σκεφτείτε τον άνθρωπο σκυφτό μέσα στην βαθιά του θλίψη, να γεννά εικόνες χαράς, ερωτικές γεμάτες (τι ειρωνεία) ζωή.
Το παιδί μέσα του ζήτησε πολλές φορές τα όρια. Μάταια όμως, ούτε στις νεανικές του τρέλες ούτε και στις ώριμες κραυγές του, βρίσκετε κάποιος να τον συντρέξει. Όλοι τον εξωθούν στην «τελείωσή» του, που δεν είναι άλλη από την τέχνη. Ούτε κι αυτός μπορεί να την αποφύγει. Τα τελευταία χρόνια περισσότερο ζει όταν ζωγραφίζει παρά όταν αφήνει τα σύνεργά του. Και τότε όμως, δεν ζει τη ζωή του ζωγραφίζοντας, αλλά ζει μια ζωγραφική ζωή που πραγματώνεται πάνω στους καμβάδες του, έχοντας απέναντί της, τον άθρωπο Αλέξη να σπαράζει για μια στιγμή μαζί της, μέσα της.

Αυτές οι σκέψεις με κάνουν να μην μπορώ να αποχωρισθώ τον άνθρωπο κοιτώντας το έργο του. Το αχόρταγο βλέμμα μου χαϊδεύει τον κόσμο του, παίζει με την ιδέα της βαλίτσας του. Πάντα σκέφτομαι με τι να ήταν γεμάτη. Έτσι χωρίς όγκο που απεικονίζεται, μόνο για όνειρα την έχω ικανή να γεμίζει, με ασύνδετες σκέψεις με περιττές λεπτομέρειες. Ύστερα τα επαναλαμβανόμενα αυτιστικά «τσίκι τσίκι», μου αποκαλύπτουν την μοναξιά που τον πλημμύριζε. Ώρες ατέλειωτες που κατακλύζονταν από Ερινύες κι’ αυτός εκεί με το «τσίκι τσίκι» του, να τις παλεύει, να μην τον καταβροχθίσουν.

Πόσες φορές δε σκέφτηκα, τι φρικτό είναι να γνωρίζεις... (μία φίλη μου μικροβιολόγος έχει στερηθεί το φαϊ, γιατί γνωρίζει τι κινδύνους διατρέχει) και άλλες τόσες πάλι υποψιάζομαι, ότι, γι’ αυτό που μαθαίνουμε, υπάρχει πάντα ένας λόγος, καλά κρυμμένος που ζητά περισσότερη γνώση για να αποκαλυφθεί και πάλι ένας νέος λόγος κρύβεται κ.ο.κ.

Άλλες φορές αναρωτιέμαι ποια είναι η αλήθεια: αυτή των έργων η αυτή της ζωής του καλλιτέχνη? Τότε εμφιλοχωρεί μέσα μου μια ακόμα πιο τρελή ιδέα. Κι αν υπάρχουν πολλές αλήθειες που ανάλογα με τι καταπιανόμαστε, τις βιώνουμε σε ακραίο διαχωρισμό η σε καθολική σύγχυση? Φαντάζομαι έναν κόσμο γεμάτο από τις πολλαπλές αλήθειες των ανθρώπων που δεν ντρέπονται και κυρίως δεν φοβούνται να αποκαλύψουν. Φαντάζομαι τις δικές μου αλήθειες να συνομιλούν μεταξύ τους, δίχως να χρειαστεί να μπω στο Δαφνί γι’ αυτό, όπως ο Αλέξης.

Η μεταμοντέρνα κατάσταση, που παιδί της είναι ο Ακριθάκης διέρρηξε τα όρια ανάμεσα στο πραγματικό το φανταστικό και το ονειρικό. Η γνώση που μας ενστάλαξε πρώτος ο Φρόιντ για την ύπαρξη του ασυνείδητου που προσπαθεί να σπάσει τον πέπλο των απωθήσεων, φωτίζει το έργο του Ακριθάκη από άλλη οπτική γωνία. Το χρώμα είναι αποτέλεσμα φωτισμού και από αυτή την άποψη η μελαγχολία έχει χρώμα και μάλιστα εκρηκτικό.